Yrd. Doç. Dr. Cemile ÇETİN
Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü Öğretim Üyesi
İletişim, kendini anlamak, başkalarını anlamak, uyum sağlayarak bağlantı kurmak ve harekete geçmek üzerine yapılanmış geri bildirimi olan candan cana ulaşma ile ilgili bir süreçtir. Yaşamdaki yolculuğunuzda, bağlantıda olduğunuz insanların aynı lisanı konuştuğu bir zaman hayal edin. Bu lisan kendisi ile, birbirleri ile, hastaları ile, müşterileri ile, öğrencileri ile, eşi ile, çocukları ile ve iş arkadaşları ile etkin bir iletişim kurulabilen ve her bireyin katılımını dikkate alarak değerlendirebilen bir lisan. Aynı zamanda birlikteliği, anlamayı, anlaşmayı, paylaşmayı, hoşgörüyü, uzlaşıyı, sevgiyi, saygıyı, yetkilendirmeyi, yönetmeyi oluşturan, geliştiren ve yaşam tarzı haline getiren de bir lisan.
Her insan “biricik”tir. Öncelikle kendi içinde ve önemlidir. Kendi dışındaki insanlardan farklı tarzı, gereksinimleri, motivasyonları, beklentileri vardır. Bu durum diğer insanlar içinde geçerlidir. Bir arada yaşama gerçekliğinde, bu farklılıklar hem bir zenginlik hem de gücün, yapabilirliğin, sürekliliğin ve sürdürülebilirliğin önemli işaretleridir.
“Kişilerarası İletişimde Renklerin Sesi” paylaşımı kişisel olarak bu farklılıkları görme, anlama ve iletişim zeminimizi yeniden tanımlamaya yönelik bir paylaşım olarak gerçekleştirilmiştir. Böylece hem kendimizi hem de diğer insanları anlayarak yaşamsal yolculuğumuzu daha yaşanabilir kılma tercihlerimize katkı sağlanmıştır.
Eski Yunanda, modern tıp biliminin kurucusu olan Hipokrat, insanların benzer özellikler taşıdığını gözlemlemişti. Bir denek grubu belli davranış özelliklerinin aynısını sergilerken, diğer bir grup tam tersi davranış özelliklerinin aynısını sergilemişlerdir. Hipokrat, bir kişinin hangi gruba ait olduğu belirlendiği takdirde o kişinin göstereceği reaksiyonların da önceden belirlenebileceğini keşfetmiştir
Hipokrat’a göre bu dört tip insanın farklı davranış biçimleri, vücut salgılarındaki farklardan kaynaklanıyordu.
• Melankolik siyah safrayı temsil eder ve bir kişinin yüksek zekasını ve depresyona eğilimi olduğunu gösterirdi.
• Soğukkanlı Tükürüğü temsil eder ve bir insanın tutarlı, uyumlu ve pasif olduğunu gösterirdi.
• Neşeli Kanı temsil eder ve bir insanın iyimser olduğunu, enerjisinin yüksek olduğunu gösterirdi.
• Öfkeli Öd suyunu temsil ederdi. Hipokrat bunun öfkeyi kontrol eden unsur olduğunu düşünüyordu.
Birçok araştırmacı Hipokratın bu dört davranış kategorisini zaman içerisinde genişleterek geliştirmişlerdir. Insights da benzer şekilde İsviçreli psikolog Carl G Jung tarafından oluşturulan temel kişilik çalışmalarını doruğa çıkartan geniş bir psikolojik araştırma gerçekleştirmiştir. Insights bu araştırma sonucunda, kendi kişiliğinizi ve başkalarının kişiliklerini daha iyi anlamak amacıyla kullanabileceğiniz bir destek sistemi (haritası) oluşturmuştur.
Insights, Neşeli, Öfkeli, Melankolik ve Soğukkanlı gibi terimler yerine kişilik içerisinde birbiri ile etkileşen enerjileri dört renk altında sınıflamıştır:
Soğuk Mavi, Toprak Yeşili, Güneş Sarısı ve Ateş Kırmızısı
Soğuk Mavi
İçe Dönük Düşünce
Soğuk Mavi enerjisi yüksek olan biri olarak, içe dönük bir kişilik çizersiniz. Çevrenizdeki olayları bilmek ve anlamak gereksinimi duyarsınız. Bir işe başlamadan önce iyice düşünmek, tarafsız ve objektif bir bakış açısı elde etmek istersiniz. Özgürlük ve zekaya önem verirsiniz. Açıklık ve kesinlik sağlaması amacıyla yazılı iletişimi tercih edersiniz. Bu da analitik bir yapıya sahip olunduğunu gösterir.
Asaleti ve ciddiyeti simgeleyen bir renktir. Tertipli, düzenli, kuralcı ve disiplini seven insanlar bu gruba girerler
MAVİ KARAKTERLİ KİŞİLERİN ÖZELLİKLERİ
• Mükemmeliyetçidirler
• Daima tedbirlidirler
• Her zaman kurallardan yana olurlar
• Derli toplu ve düzenlidirler
• Olayların olumsuz yönlerini görüp kaygılanırlar
• Planlı, programlı tiplerdir
• Detaycı insandırlar
• Meraklıdırlar, araştırmaya yöneliktirler
• “-meli, -malı” gibi ekleri fazlasıyla kullanırlar
• Riskleri önceden görürler
• Ciddi ve ağırbaşlıdırlar
• Standartları yüksektir
• Yeteneklidir
Toprak Yeşili
Bire bir İlişkiler ve Destek
Toprak Yeşili enerjisi yüksek olan içe dönük bir kişiliktir. İlişkilerde değerlere ve derinliğe odaklanır. Başkalarının ona güvenmesini ister. Değerlerini sakin bir kararlılıkla ve ısrarlı bir biçimde savunur. Bireye değer veren, şahsi konulara yönelik, demokratik ilişkileri tercih eder. Bu da algılamaya yönelik isteğini yansıtır.
Rahatlatıcı ve huzur verici bir renktir. Sükûneti ve uyumu simgeler.
YEŞİL KARAKTERLİ KİŞİLERİN ÖZELLİKLERİ
• İnce ve düşündürücü espiri anlayışına sahiptirler
• Çok rahattırlar
• Kendileriyle barışıktırlar
• Diğer karakterlere nazaran soğukkanlıdırlar
• Çatışmadan çok çekinirler
• Parolaları; evde barış, işyerinde barış ve cihanda barıştır
• Bir an evvel işlerini bitirip dinlenmek isterler
• Doğal arabulucudurlar
• Hallerinden hep memnun olurlar
• Çok sabırlıdırlar
• İçlerinde bir fırtına koparken dışarıdan sakin görünebilirler
• Fazla enerji harcamayı sevmezler
• Kimseyi kırmak istemezler
Güneş Sarısı
Geniş Vizyon ve Esin
Güneş Sarısı enerjisi yüksek olan kişilerdir. Dışa dönük, renkli ve arkadaş canlısıdır. Genellikle olumlu düşünür ve iyi insan ilişkilerine önem verir. Başkaları ile birlikte olmaktan hoşlanır ve hayatın eğlenceli geçmesi gerektiğine inanır. Başkalarına ikna edici, demokratik bir tarzda yaklaşır ki bu da onun sosyalleşme isteğini yansıtır.
Çılgın bir renktir, neşeyi ve hareketi simgeler. Popüler, neşeli, kabına sığamayan kişileri bu renkle simgelenmektedir.
SARI KARAKTERLİ KİŞİLERİN ÖZELLİKLERİ
• Girişkendirler.
• Ayrıntılar üzerinde düşünmezler.
• Çalışma alanları dağınıktır.
• Hayata “beni fark et” mesajı verirler.
• Onları toparlayacak birine ihtiyaç duyarlar.
• Eğlenceli tiplerdir. Her konuda espri yeteneğine sahiptirler.
• Çocuklukları eğlenceli ve hareketli geçer.
• Konuşmayı çok severler
• Sık sık bir şeyleri döküp saçarlar
• Mutluluk ve enerji yayarlar. Hüzünlü ortamları sevmezler
• Hafızalarında hep renkli şeyler vardır
• Unutkanlıkları çoktur
• Dikkatsizdirler
• Diğerlerine göre insanlara daha çabuk inanırlar
• Sıkıcı ortamların havasını değiştirmekte ustadırlar
• Hazır cevaptırlar
• Çocuk ruhludurlar
• Her zaman parlak fikirleri vardır
• İkna edicidirler
• İnsanlarla çabuk kaynaşıp arkadaş olurlar
• İşleri kolay yoldan halledecek parlak fikirleri vardır
• Sorunlara ilginç çözümler bulurlar
• Çok meraklıdırlar
Ateş Kırmızısı
Özgüven İçeren Davranışlar ve Yönlendirme
Ateş Kırmızısı enerjisi yüksek olan biridir. Dışa dönüktür. Sürekli hareket halindedir. Olumlu, gerçeklere inanır ve kendine güven duyan bir kişiliği vardır. Hedef ve sonuçlara odaklanırken tek bir konuya konsantre olur. Diğer insanlara direkt, emir verir bir uslupla yaklaşır. Bu da güç ve kontrol sahibi olma isteğini yansıtır.
Canlı ve dikkat çekici bir renktir. Gücü kararlılığı ve sahiplenmeyi simgeler. Güçlü, kararlı ve yönetme eğilimli kişiler bu renkle simgelenmektedir.
KIRMIZI KARAKTERLİ KİŞİLERİN ÖZELLİKLERİ
• Hep dik durmaya çalışırlar, kimseden yardım istemeyi sevmezler
• Kendilerini daima haklı görme eğilimleri vardır
• Eleştirilmekten hoşlanmaz ve hiçbir sözün altında kalmazlar
• Kararlı, iş bitirici ve sonuç odaklıdırlar
• Küçük yaştan itibaren bağımsız hareket etmeye alışıktırlar; yönlendirilmek istemezler
• Amaca yöneliktirler; ani kararlarıyla insanları şaşırtabilirler
• Önlerindeki işe aşırı odaklanmaları yüzünden, sonuçlar konusunda yeterli değerlendirmeyi yapamayabilirler
• Adeta lider doğmuşlardır; aksi bir tarzı benimsemek istemezler
• Özgüvenleri yüksektir
• Kendi hedeflerini kendileri gerçekleştirmek isterler
• İş odaklıdırlar ve iyi organize ederler
• Güçlü istekleri vardır ve asla vazgeçmezler
Kaynak:
MCT (2004). “Kısa Bir Yolculuk “Kişisel Etkileşimde Insights” Kişisel Etkileşimin İç Yüzünü Kavrama Programından Alıntılar”, Insights Learning ve Development Ltd.
Oğuz Saygın(2005). İnsan İlişkilerinde 4X4 lük İletişim, Hayat Yayınları, İstanbul.
Zülfikar Özkan (2004). NLP İlkeleriyle Aile İçi İletişim, Hayat Yayınları, İstanbul.
Zülfikar Özkan(2004). Aile İçi Sorunlara NLP ile Etkili Çözüm, Hayat Yayınları, İstanbul.
http://www.kisiliktesti.com
